Liefde
Sint Nicolaas
Het woord betekent huwelijksmakelaar en verwijst naar Sint Nicolaas, de patroonheilige van ongehuwde meisjes.
Al in de 15e en 16e eeuw werden hylickmakers gebakken. Dit waren koeken van speculaas of taaitaai in de vorm van een vrijer of vrijster. Deze koeken waren een bondgenoot voor de schuchtere jongeling op het liefdespad. Zonder woorden kon hij het meisje van zijn dromen laten weten, dat hij van haar hield.
Utrechtse tafelkoek
De echte hylickmakers waren volgens velen te vinden in de Utrechtse Schoutensteeg of Schoutenstraat bij het Neude. Daar werd in een oude banketzaak uit 1726 de platte tafelkoek gebakken naar een geheim recept van de familie Versteeg uit de 16e eeuw. Oorspronkelijk waren de tafelkoeken plat en vierkant. Later kregen ze de vorm van vrijers en vrijsters.
Kermis
De hylickmakers werden in het begin vooral in de maand december als minnebrief gebruikt. Allengs werden ze ook het hele jaar door op de kermis verkocht. Als het meisje de koek van haar potentiële vrijer aannam, dan was er al veel gewonnen. Meestal werd de verliefde jongeling enkele dagen later na kerktijd op de koffie uitgenodigd. Als de jongen dan het hoofd van de koekvrijer kreeg geserveerd, dan zat hij "gebakken". Brak het meisje echter de benen van de koek af, dan kon de jongen "de benen nemen".
Aan het schenken van koekvrijers zijn boodschappen verbonden die per streek verschilden. Het geven van een taaie vrijer met een honingachtige substantie was in elk geval geen goed teken en werd meestal beschouwd als een beledigende afwijzing. Wat overigens in de ene regio als een aanmoediging gold, betekende in een andere streek een afwijzing of een bespotting.
De traditie om met Sinterklaas je geliefde een vrijer of vrijster te sturen, vaak zonder afzender, bestaat in de huidige tijd niet meer. De bakker heeft het wel eens moeilijk gehad als de ontvangende partij bij hem probeerde uit te vissen wie de taaitaai- of speculaaspop had gestuurd.
1695